Ailemizin yeni bireyi bir yavru köpek olabilir. Dostumuzun büyüme ve gelişmenin her evresinde farklı ihtiyaçları vardır. Bu evreleri ve ihtiyaçları iyi anlamak bilinçli bir köpek sahibinin ilk görevidir.
Köpeklerin aylık olarak gelişim evreleri dörde ayrılır:
- “yeni doğan dönemi”
- “geçiş dönemi”
- Sosyalleştirme dönemi,
- Ergenlik dönemleridir.
1)Yeni Doğan Dönemi (Doğumdan 2 haftalık yaşa kadar)
Köpeklerde ilk dönem “yeni doğan dönemi” olarak adlandırılır. Bu dönem 2 haftalıktan 1 yaşına kadar devam eder.
Yeni doğan köpekler, bu evrede tamamen annelerine bağlı olarak hayatlarını sürdürürler ve dış dünya ile temasları neredeyse hiç yoktur.
Zamanlarının büyük bir bölümünü uyumakla, geri kalan zamanlarını ise yemek için harcarlar.
Yeni doğan köpeklerde gözler ve kulaklar kapalıdır. Herhangi bir şekilde tepki vermezler. Gözleri, 10 günlük olduktan sonra açılır. Bu dönem içerisinde sadece anne sütüne karşı duyarlı olabilirler, dışarıdan gelen bir sese ya da görüntüye tepki veremezler.
Yeni doğan köpeklerde duyma ve görme durumu yaklaşık 3 hafta kadar sürer. Bu süre içinde hafif uyarılara tepki vermezler.
Köpeklerde yeni doğan döneminin ilk 24 saatinden itibaren anne sütü ile beslenmeleri önemlidir. Bu dönemde “kolostrum” adı verilen yoğun, kıvamlı ve antikorlarca zengin sıvıyı tüketmeleri, çevredeki patojen organizmalara karşı direnç kazanmaları açısından son derece önemlidir.
Yeni doğan köpekler, ilk dönemlerinde kendi vücut ağırlıklarını bile taşıyamazlar. Bu dönemde sağlıklı beslenmeleri için anne sütü son derece önemli bir etken olarak hayatlarını doğrudan etkiler.
ÖNEMLİ UYARI: Bu dönemdeki yavru köpekler, bir şekilde annesinden ayrı kalmış ise sahiplenen kişinin son derece ilgili davranarak köpeğin hem fiziksel hem de psikolojik açıdan rahat etmesini sağlamalıdır.
2)Geçiş Dönemi (2 ila 3 haftalık yaş)
Bir hafta kadar devam eden geçiş dönemi, yavru köpeklerde en önemli evre olarak kabul edilir. 2 ila 3 haftalık yaş aralığında yaşanan geçiş döneminde, köpeğin kulakları ve gözleri açılmaya başlar, bununla birlikte dış etkenlere cevap vermeye başlarlar.
Yavru köpeklerde geçiş dönemi, köpeğin ilk gelişim evresi olarak kabul edilir. Geçiş döneminde hırıltı, kuyruk sallama ve oyun oynama gibi sosyal davranışlar gelişmeye başlar.
Geçiş döneminin son günlerinde yavru köpekler dış çevreye ve diğer canlıları tanımaya başlarlar ve gelen tepkilere karşı cevap vermeye başlarlar.
Uyuklama, çiğneme gibi davranışların da bu dönemde gelişmeye başlaması, geçiş döneminin yavru köpekler için önemli olduğunu göstermektedir.
Yine bu dönemde yavru köpekler annelerine bağlı oldukları için annelerinden ayrı bırakılmamalıdırlar.
3)Sosyalleşme Dönemi (3 ila 12 haftalık yaş arası)
Köpeklerde üçüncü evre olarak kabul edilen sosyalleşme dönemi, 3 ile 12 haftalık oldukları dönemler arasındadır.
Dış dünya ile iletişime başladıkları bu dönemlerde yavru köpekler için “geçiş dönemi” demek doğru olacaktır.
Davranış değişikliklerinin meydana geldiği bu dönemde, oyunculuk ruhları da gelişmeye başlar. Yeni karşılaştıkları insanlara tepki verme, komutlar anlamaya başlama gibi tepkiler tam da bu dönemde gelişmeye başlar.
Köpeklerde sosyalleşme döneminde görülen bazı değişimler vardır. Bunlar arasında cansız nesneleri çarpma, sallama ve takip etme gibi yırtıcı eylemler, en sık görülen davranışlardır.
Ayrıca bu dönemdeki köpekler ısırma eylemini de göstermeye başlarlar. Bu nedenle gelişim açısından sosyalleşme dönemi, köpekler için önemli bir evre olarak kabul edilmektedir.
Sosyalleşme döneminde yavru köpek eğitimine önem verilmesi gerekir. Çünkü bu dönemde uğradıkları değişimler, ilerleyen dönemlerde köpeğin mizacını belirlemede oldukça önemli etkiler gösterecektir.
Tuvalet Eğitimi, temel itaat eğitimi ve komut eğitimi gibi Köpek Eğitimi konuları, bu dönemden itibaren verilmelidir.
Köpek eğitim uzmanları, sosyalleşme döneminde köpek eğitiminin verilmeye başlanması, ilerleyen dönemlerde ileri itaat eğitimi gibi zorlayıcı eğitimlerin daha rahat şekilde geçmesinde oldukça etkili olduğunu belirtmektedir.
ÖNEMLİ UYARI: Yavru köpek sahiplenmek isteyen kişiler için en uygun evre, sosyalleşme evresidir. Çünkü bu evrede yavru köpek yeni gideceği ortama daha kolay alışabilir.
Fakat yine de köpeğin annesini de edinme durumu söz konusu ise annesinden ayırmamak ya da ikisini birden sahiplenmek, köpeğin gelişimi açısından daha iyi olacaktır.
4)Ergenlik Dönemi (12 haftalık yaştan yetişkinliğe kadar)
Köpeklerde ergenlik dönemi, gelişme döneminin devamı olarak kabul edilir. Her ne kadar sahibi fark etmese de ergenlik döneminde olan bir köpekte ciddi fizyolojik değişimler meydana gelir.
Ergenlik dönemine gelmiş bir köpeğin tüm duyu organları aktif şekilde çalışır. Bu dönemde süt dişleri yerine artık yetişkin dişler de çıkmaya başlar. Yani köpeğin artık gelişim çağında olduğunun tam olarak kabul edildiği dönem olarak ergenlik dönemi söylenebilir.
Köpeklerde ergenlik dönemi ile sosyalleşme dönemi arasında benzerlikler vardır. Çünkü bu dönemde de köpekler gelişmeye devam eder ve dış dünyaya tepki vermeye devam ederler.
Uzmanlar, ergenlik dönemine gelmiş köpeklerin sosyalleştirme eğitiminin verilmesine devam edilmesi gerektiğini söylerler.
Çünkü bu dönemde her ne kadar köpeğiniz gözünüze daha büyük görünse de henüz tam olarak yetişkin bir köpek olmadığı için sosyalleştirme eğitiminin daha sıkı verilmesi gerekir.
Köpeklerde ergenlik döneminde eğitim verilmesi de önemlidir. Sadece sosyalleştirme eğitimi değil, temel itaat eğitimi, ileri itaat eğitimi ve komut eğitimi gibi Köpek eğitimleri,, köpeğinizin daha iyi gelişmesine ve aranızdaki iletişim bağının daha kuvvetli olmasını etkileyecektir.
Ergenlik Döneminde Beslenme
Ergenlik döneminde köpek beslemesi, yavruluk ve yetişkinlik dönemine göre daha farklıdır. Fiziki olarak gelişmeye başladığı bu dönemde köpek diyet maması ile köpeğinizi beslemeniz ve En iyi köpek maması seçenekleri arasından birini seçmeniz de önemlidir.
Ergen köpek besleme konusunda göz önünde bulundurmanız gereken bazı durumlar vardır. Bunlar;
- Köpeğin cinsi
- Enerji gereksinimi
- Uygun kalori miktarının belirlenmesi.
Yukarıda saydığımız durumlara göre hareket edilerek ergenlik dönemindeki köpeğin beslenmesi, gelişimini doğrudan etkiler ve daha sağlıklı kalmasını etkiler.
Ergenlik dönemindeki köpeklerde beslenme orantılı şekilde olmalıdır. Bu oran, yavrular yetişkin vücut ağırlığının %50’sine ulaştığında ergin gereksiniminin 1,6 katına, yetişkin vücut ağırlığının %80’ine ulaştığında ise 1,2 katına düşer.
Gelişim Süreçlerine Göre Yavru Köpek Besleme Çizelgesi
| Doğumdan üç haftalık yaşa kadar | Bu dönemde köpeklerin sadece anne sütü ile beslenmeleri gerekir. Bu mümkün değilse gereksinimlerine göre formüle edilmiş özel süt
ikame mamaları (süt tozu) ile beslenmelidirler. |
| Üç haftadan sekiz haftalık (sütten kesim) yaşa kadar | Bu dönemde anne sütü emmeye devam eden yavru köpekler için anne sütünün yetersiz kalması ya da köpeğin emmemesi halinde uygun mamaya serbestçe erişmesine izin verilmelidir. |
| 8 haftalık yaştan dört aylık yaşa kadar | Bu dönemdeki köpeklere ilk öğün sabah erken saatlerde verilmelidir. 16 saatte her 4 saatte bir öğünlerinin bölünmesi en uygun beslenme şeklidir. |
| Dört aydan altı aylık yaşa kadar | Beslenme öğünleri günde 2 defaya düşürülebilir. |
| Altı aylık yaştan sonra | Bu dönemde yetişkin beslenme uygulanmalıdır. Yani günde iki öğün yemek yeterlidir. |
3 aylık köpek gezdirilir mi?
Uzmanlar, 16 haftalık köpeklerin dışarıda gezdirilmelerinin uygun olduğunu söylerler. Yani 3 aylık köpek dışarıda gezdirilebilir. Sosyalleştirme eğitimi için daha küçük olan köpeklere evde eğitim verilmesi daha uygundur.
3 aylık köpek ne kadar yer?
3 aylık köpeklere günde 3 öğün yavru köpek maması verilmesi ve mamanın içerik açısından zengin olmasına dikkat etmek önemlidir.
Köpekler Yavruluktan ne zaman çıkar?
Genel olarak köpekler 9 ayda yetişkinlik dönemine gelirler. Ancak bu durum köpeğin ırkına göre bazen 12-24 arasında da olabilmektedir.